Peranan Adat dan Ciri-ciri Undang-undang Melaka dan 99 Perak

Jelaskan Peranan Adat dalam Masyarakat Melayu Tradisional, Serta Ciri-ciri Undang-undang Melaka dan Undang-undang 99 Perak. 

 Pendahuluan

• Adat menjadi pegangan masyarakat Melayu tradisional.
• Segala bentuk undang-undang bersumberkan daripada adat.
• Undang-undang terbahagi kepada dua iaitu undang-undang bertulis dan tidak bertulis.
• Undang-undang tidak bertulis terbahagi kepada dua iaitu Adat Perpatih dan Adat Temenggung.
• Setiap negeri mempunyai undang-undang tersendiri.

Isi-isi :

Kepentingan  Adat dan Undang-undang :

• Menjamin keamanan dan keselamatan dalam masyarakat Melayu.
• Mengawal tingkah laku manusia dan mengeratkan persaudaraan.
• Menentukan hak seseorang dalam masyarakat terutamanya harta warisan terjamin.

Undang-undang Melaka :

• Terbahagi kepada dua iaitu Undang-undang Laut Melaka dan Undang-undang Darat / Hukum Kanun Melaka yang ditulis pada zaman pemerintah Sultan Muzaffar Shah dan dilengkapkan zaman Sultan Mahmud Shah.
• Disusun secara sistematik dan mempunyai 44 bab yang meliputi perkara mengenai raja, tugas pembesar dan peraturan rasmi di istana – memudahkan pentadbiran. Ini termasuklah segala keistimewaan yang dimiliki oleh raja seperti penggunaan bahasa istana, pakaian kuning dll.
• Mengandungi pelbagai bentuk hukuman kepada penderhaka dan pencuri, contoh: hukuman mati dikenakan kepada sesiapa yang  mengingkari perintah sultan dan membunuh tanpa kebenaran sultan – untuk menjamin keamanan Melaka.
• Sultan mesti mempunyai pembantu untuk melaksanakan tugas kerajaan sultan contohnya Penghulu Bendahari sebagai pengutip cukai di pelabuhan, Temenggung menangkap pesalah dan mendirikan penjara.
• Menjadikan hukum syarak sebagai panduan – semua bentuk peraturan berdasarkan ajaran Islam – selari dengan taraf Melaka sebagai pusat penyebaran agama Islam yang utama di nusantara.
• Hukuman sivil dan jenayah turut dimuatkan dalam undang-undang, contoh sivil : menyentuh perkara-perkara berkaitan hutang, harta, sewa tanah dan hamba. Contoh jenayah: merujuk terhadap kesalahan jenayah – mencuri, merompak dll.
• Hukuman lebih berat dikenakan jika kesalahan dilakukan ke atas seseorang yang berpangkat tinggi daripada pelakunya.
• Penghakiman dilaksanakan oleh sultan dan pembesar negeri.
• Undang-undang Laut Melaka merangkumi perkara-perkara yang berkaitan dengan laut seperti peraturan pelayaran, tatacara jualbeli di atas kapal, bidang kuasa nakhoda serta tanggungjawab pegawai kapal.
• Digubal untuk untuk menjaga keselamatan anak-anak kapal dan pedagang-pedagang yang berdagang dengan kapal.

3)     Undang-undang 99 Perak :

• Meliputi 99 perkara yang  mengandungi tugas-tugas sultan, pembesar dan penghulu.
• Cara dan syarat melantik pegawai negeri – seorang kadi mesti mempunyai pengetahuan yang mendalam tentang agama Islam. Seorang pegawai kerajaan berdasarkan kemahiran dan pengalaman yang dimiliki individu itu.
• Hukuman mengenai dakwaan penduduk dan hukum jenayah.
• Mengutamakan perikemanusian dan bertimbang rasa, contoh : perwarisan harta, menetapkan hak dan harta warisan anak.
• Menggariskan hubungan antara pemerintah dengan pembesar serta golongan pemerintah dengan yang diperintah.

Kesimpulan :

• Adat dan undang-undang bertulis menjamin kesejahteraan hidup masyarakat.
• Kedua-dua undang-undang ini berasaskan hukum syarak sebagai panduan.